ورزشهای ممنوعه در بارداری
ورزشهای ممنوعه در بارداری یکی از موضوعات مهمی است که در بارداری باید به آن توجه کرد. اگر چه انجام ورزش و داشتن فعالیت بدنی منظم در بارداری برای سلامت مادر و جنین مهم است و میتواند به بهبود سلامت عمومی، کاهش استرس و افزایش انرژی مادر کمک کند، اما ورزش های ممنوعه در بارداری وجود دارند که به دلیل خطرات بالقوه ای که به همراه دارند، برای زنان باردار توصیه نمیشوند و میتوانند برای آنها و جنین آنها آسیب زا باشند.
شناخت و اجتناب از این ورزش های ممنوعه در حاملگی میتواند از بروز عوارض جدی مانند زایمان زودرس، آسیب به جنین یا مشکلات عضلانی و اسکلتی جلوگیری کند. در این مقاله مهر مادر میخواهیم به بررسی انواع ورزشها و حرکاتی که در دوران بارداری ممنوع هستند بپردازیم و جایگزین های ایمن تری برای حفظ سلامت مادر و جنین ارائه کنیم تا زنان باردار بتوانند با اطمینان بیشتری به فعالیت های بدنی خود ادامه دهند.
منع ورزشهای نامناسب در دوران بارداری
اگر شما در بارداری خود مشکل خاصی ندارید و بارداری شما پرخطر نیست و جزو بارداری های نرمال دسته بندی میشود، شما میتوانید با یک برنامه ورزشی منظم که میتوانید از پزشک خود گرفته اید یا در کلاسهای ورزش بارداری مهر مادر شرکت کرده اید و ویدیوها در اختیارتان قرار گرفته است با خیال راحت، فعالیت ها و ورزش منظم خود را انجام دهید و مشکلی هم نیست.
توجه داشته باشید که ورزش یک شخص معمولی با ورزش یک مادر باردار میتواند خیلی تفاوت ها داشته باشد که ما در کلاسها به خوبی این نکات را رعایت کرده ایم.
در صورت سقط جنین های مکرر، لکه بینی در بارداری، فشار خون بارداری، دیابت بارداری، چاقی یا لاغری باید حتما برای شروع فعالیت های ورزشی با مامای خود مشورت کنید یا با استفاده از صفحه ورزش بارداری مهر مادر به انجام این فعالیت ها بپردازید تا از مزایای ورزش در دوران حاملگی بهره مند شوید.
اما ممکن است برخی افراد مشکلات جدی تری داشته باشند که پزشک برای آنها منع ورزش و فعالیت تجویز کرده باشد تا از بروز خطرات جدی برای مادر و جنین جلوگیری شود. در این گونه شرایط ممکن است ورزش به طور کامل برای فرد ممنوع باشد که میتواند شامل موارد زیر باشد:
- خونریزی واژینال:
خونریزی غیرطبیعی، به‌ویژه در سه ماهه اول و سوم بارداری، میتواند نشانه ای از مشکلاتی مانند سقط جنین یا جفت سر راهی باشد و نیازمند استراحت مطلق و منع فعالیت ورزشی است. - فشار خون بالا یا پره‌اکلامپسی:
فشار خون بالا یا پره اکلامپسی (مسمومیت بارداری) شرایطی خطرناک است که میتواند منجر به عوارض جدی برای مادر و جنین شود. در این موارد، پزشکان معمولاً استراحت کامل را تجویز میکنند. - بیماری‌های قلبی و عروقی:
مشکلات جدی قلبی و عروقی ممکن است ورزش را به یک خطر تبدیل کنند، زیرا ورزش فشار اضافی به سیستم قلبی-عروقی وارد می‌کند که میتواند برای مادر باردار مضر باشد. - پارگی کیسه آب پیش از موعد:
پارگی کیسه آب در هر مرحله ای از بارداری خطرناک است و نیازمند استراحت مطلق و عدم انجام فعالیت ورزشی است تا از خطرات عفونت و زایمان زودرس جلوگیری شود. - جفت سرراهی:
در مواردی که جفت در موقعیت پایین رحم قرار گرفته باشد و دهانه رحم را بپوشاند، انجام فعالیت بدنی ممکن است منجر به خونریزی شدید و خطرناک شود و در این مادران منع ورزش وجود دارد. - سابقه انقباضات رحم یا زایمان زودرس :
در صورتی که سابقه زایمان زودرس وجود داشته باشد یا مادر دچار انقباضات زودهنگام رحم باشد، پزشکان معمولاً استراحت مطلق و ممنوعیت از هرگونه فعالیت فیزیکی را توصیه میکنند.
در تمامی این موارد، پزشک به طور دقیق وضعیت سلامت مادر و جنین را بررسی می‌کند و با توجه به وضعیت فردی و نیازهای فردی او و خطراتی که ممکن است او و جنین را تهدید کند تصمیم گیری می‌کند و میتواند فرد به فرد متفاوت باشد. بنابراین برای آنکه مطمئن شوید که ورزش برای شما مفید است یا برایتان ممنوعیت دارد حتما باید به پزشک مراجعه کنید تا شرایط شما را مورد بررسی قرار دهد.
ورزشهای پرخطر و ممنوع در بارداری
ورزشهای پرخطر و نامناسب در بارداری شامل فعالیت هایی هستند که ممکن است به دلیل ماهیت پر تحرک آنها، احتمال ضربه، یا فشار زیاد به شکم و… برای مادر و جنین مضر و ناایمن باشند. این ورزشها به ویژه در دوران بارداری به دلیل تغییرات فیزیولوژیکی و هورمونی بدن و نیاز به مراقبت بیشتر از جنین توصیه نمیشوند. در ادامه، برخی از این ورزشها و دلایل ممنوعیت آنها را در ادامه بررسی میکنیم.
۱. ورزشهای رزمی
ورزش های رزمی همچون کاراته و بوکس میتواند برای مادران باردار نامناسب و پرخطر باشد. از آنجا که این ورزشها شامل حرکات و ضربات ناگهانی و احتمال برخورد فیزیکی هستند، ممکن است باعث ضربه به شکم و آسیب های خطرناک وارده به شکم شوند و باعث خطر سقط جنین شوند یا به جنین آسیب وارد کنند. ورزشهایی که امکان ضربه به شکم در آنها وجود دارد، به ویژه در سه ماهه دوم و سوم بارداری بسیار خطرناک هستند و حتی اگر در این ورزشها حرفه ای هستید اما باید از انجام آنها اجتناب کنید.
2. ورزشهای پرشی و دویدن سریع
دویدن سریع، پرش و انجام فعالیت‌هایی که شدت بالایی دارند مثل بسکتبال و والیبال به دلیل فشار اضافی که به عضلات شکم، کمر و کف لگن وارد میکنند، میتوانند برای مادران باردار خطرساز باشند و منجر به مشکلاتی مانند پارگی کیسه آب، زایمان زودرس و حتی افتادن مادر و ضربه به شکم او شوند. این نوع ورزشهایی که فشار زیادی در پرش و دویدن ایجاد میکنند و ممکن است تعادل بدن را نیز به هم بزنند و خطر زمین خوردن را افزایش دهند، در دوران بارداری ممنوع هستند.
3. وزنه برداری و ورزش های سنگین
در دوران بارداری شما تمام وقت در حال حمل یک وزنه سنگین هستید. انجام ورزشهایی همچون وزنه برداری و ورزش هایی که نیاز به برداشتن یا جابجایی اجسام سنگین دارند، میتوانند به ویژه در سه ماهه سوم بارداری به عضلات شکم و کمر فشار زیادی وارد کرده و موجب کمر درد یا مشکلات دیگر شوند. علاوه بر این در این فعالیت های ورزشی فشار زیادی روی شکم مادر باردار وارد میشود و میتواند باعث فشار روی رحم و حتی عوارض خطرناکی مثل پارگی رحم یا زایمان زودرس شود.
4. ورزشهای با خطر سقوط
انجام ورزش های حرفه ای که احتمال سقوط بالایی دارند مانند اسکی و کوهنوردی به دلیل ریسک سقوط و آسیب‌های جسمی، در دوران بارداری بسیار خطرناک هستند. این ورزشها به دلیل احتمال سقوط و ضربه به شکم مادر میتوانند به بدن آسیب های جدی وارد کنند و حتی جان مادر و جنین را به خطر بیندازند.
5. دوچرخه سواری در فضای باز
در حالی که دوچرخه سواری در منزل یا باشگاه با دستگاه دوچرخه ثابت خانگی میتواند برای مادران باردار ایمن باشد اما دوچرخه سواری در فضای باز به دلیل احتمال عدم تعادل و خطر سقوط مادر باردار توصیه نمی‌شود. جاده های ناهموار و احتمال برخورد با سایر وسایل نقلیه یا موانع محیطی خطر این فعالیت را افزایش می‌دهند و هر نوع سقوط و افتادن مادر و ضربه به شکم میتواند منجر به آسیب های غیر قابل برگشت برای جنین شود.
6. ورزش های آبی پرخطر
غواصی و ورزش های آبی با فشار بالا به دلیل تغییرات در فشار اکسیژن و احتمال کمبود اکسیژن برای جنین خطرناک هستند. به علاوه، در غواصی، ممکن است جنین با تغییرات ناگهانی فشار دچار آسیب شود. همچنین، ورزش هایی مانند اسکی روی آب نیز به دلیل احتمال سقوط و فشار روی شکم مناسب بارداری نیستند.
۷. حرکات انعطافی شدید
برخی حرکات یوگا یا ژیمناستیک که به صورت انعطافی هستند و شامل پیچش‌های شدید یا فشار بر شکم و لگن هستند، میتوانند برای زنان باردار مضر باشند. این حرکات به ویژه در ماههای بالاتر بارداری، زمانی که شکم بزرگ تر شده و نیاز به تعادل بیشتری دارد، میتواند موجب آسیب یا فشار اضافی شود. این ورزشها به دلیل نوع حرکات یا فشاری که به بدن وارد میکنند، برای زنان باردار مناسب نیستند. اگر چه انجام ورزش یوگا بارداری در مرکز مهر مادر و به صورت حضوری و آنلاین برگزار میشود و بسیار ایمن است و میتواند برای سلامت مادر و جنین مفید نیز باشد.