عفونت قارچی واژن

عفونت قارچی واژن، یکی از مسائلی است که بسیاری از خانمها در طول عمر خود حداقل یک بار با آن روبرو شده اند و برایشان مشکل آفرین شده است. این عفونت، یکی از شایع‌ترین علل مراجعه به پزشک و ماما در مرکز مامایی مهر مادر در بین خانمها است و ممکن است علائم ناخوشایندی ایجاد کند که روی کیفیت زندگی روزمره تاثیر زیادی میگذارد و میتواند شما را از کار و زندگی بیندازد.

این عفونت اغلب به دلیل وجود قارچ‌هایی به نام Candida در منطقه واژن ایجاد می‌شود به همین دلیل به این نوع عفونت، کاندیدیازیس واژینال (Vaginal candidiasis) نیز گفته میشود. این قارچ‌ها به طور طبیعی در بدن زنان حضور دارند، اما در شرایطی می‌توانند بیش از حد تکثیر شوند و در نتیجه ایجاد عفونت و ناراحتی در خانمها کنند.

علائم عفونت قارچی واژن در زنان

از جمله علائم عفونت قارچی واژن را در ادامه با هم بررسی میکنیم

1. خارش و سوزش: این یکی از شایع‌ترین علائم عفونت قارچی واژن در خانمها است. خانمها ممکن است احساس خارش و سوزش شدیدی در نواحی خارجی دستگاه تناسلی و واژن داشته باشند که این خارش و سوزش میتواند یکی از بدترین احساساتی باشد که زنان تجربه می‌کنند.
2. ترشحات غیرعادی: زنان مبتلا به عفونت قارچی واژن ممکن است ترشحات واژنی غیرعادی را  تجربه کنند. این ترشحات ممکن است زیاد باشد و به رنگ سفید، کرم یا تیره تر باشد و بوی بدی نیز داشته باشد که از علائم مهم وجود عفونت است.
3. درد و حساسیت: در برخی موارد، زنان ممکن است درد و حساسیت در ناحیه تناسلی و واژن تجربه کنند. این درد ممکن است به خصوص در هنگام رابطه جنسی یا موقع دفع ادرار زیاد و طاقت فرسا شود.
4. قرمزی و تورم در ناحیه تناسلی: ممکن است هنگام عفونت قارچی، پوست ناحیه تناسلی قرمز یا متورم شود.

علت عفونت قارچی واژن

همانطور که گفتیم عفونت قارچی واژن معمولاً به دلیل افزایش تعداد قارچ‌های به نام Candida در منطقه واژنی ایجاد می‌شود. این قارچ‌ها به طور طبیعی در بدن همه افراد، شامل زنان، حضور دارند. اما در برخی شرایط، این قارچ‌ها می‌توانند به طور غیرطبیعی تکثیر شوند و موجب بوجود آمدن عفونت در ناحیه تناسلی شوند. عوامل مختلفی میتواند باعث افزایش احتمال ابتلا به عفونت قارچی شود که در زیر به برخی از آنها اشاره میکنیم:

• استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها:
  مصرف طولانی‌ مدت آنتی‌بیوتیک‌ها  و مصرف آنتی بیوتیک بدون دستور پزشک ممکن است تعادل میکروبی در بدن را بر هم زده و باعث افزایش تعداد قارچ‌های کاندیدا در ناحیه واژن شده و احتمال ابتلا به عفونت قارچی را افزایش دهد.
• ضعف سیستم ایمنی:
  در شرایطی که سیستم ایمنی فرد ضعیف باشد، مثلاً به دلیل بیماری‌های مزمن، استرس شدید یا مصرف داروهایی که  باعث تضعیف سیستم ایمنی میشوند، احتمال ابتلا به عفونت قارچی واژن افزایش میابد.
• تغییرات هورمونی:
  تغییرات هورمونی، مانند آنچه در دوره‌های بارداری، دوران پریود، یا دوران یائسگی رخ می‌دهد، می‌تواند باعث افزایش ریسک ابتلا به این نوع عفونت ها در ناحیه تناسلی شود.
• استفاده از لوازم بهداشتی غیرمناسب:
  استفاده از لوازم بهداشتی مانند پد‌های بهداشتی نامناسب، صابون‌های حاوی عطر، ژل های بهداشتی زنانه میتواند باعث تغییر محیط واژن شده و به رشد بی رویه قارج های کاندیدا کمک کند.
• استفاده از انواع داروها یا مواد شیمیایی:
  استفاده از انواع داروهایی همچون استروئیدها یا مواد شیمیایی که میتواند موجب تغییراتی در محیط واژن شود، امکان دارد باعث افزایش ریسک ابتلا به عفونت قارچی واژن خواهد شد.

توجه کنید که این عوامل میتواند منجر به افزایش ریسک تکثیر بی رویه قارچ های کاندیدا در واژن و در نتیجه عفونت واژن قارچی شود، بنابراین برای پیشگیری بهتر است به عوامل بالا توجه داشته و خطر ابتلا به عفونت را در خود کاهش دهید.

درمان عفونت قارچی واژن زنان

عفونت قارچی واژن معمولاً  راههای درمان و کنترل موثر دارد که توسط پزشک یا مامای همراه شما تشخیص و داروهای متناسب با بیماری شما تجویز میشود. در اینجا چند روش کنترل و درمان عفونت قارچی واژن را برای شما آورده ایم که ممکن است پزشک برای شما تجویز کند:

۱. ضدقارچ‌های موضعی

ضدقارچ‌های موضعی که میتواند شامل پمادها و شیاف های واژینال باشد، معمولاً حاوی موادی مانند کلوتریمازول یا میکونازول هستند که بر روی قارچ‌های Candida  تاثیر کرده و میتواند آنها را کاهش داده و از عفونت ایجاد شده را درمان کند. این داروهای موضعی که به صورت پماد یا شیاف هستند باید به صورت منظم و طبق دستورات پزشک یا ماما به تعداد روزی که دستور داده شده مورد استفاده قرار گیرند تا بهترین تاثیر خود را داشته باشند.

۲. ضدقارچ‌های خوراکی

در موارد شدیدتر عفونت که توسط پزشک یا ماما تشخیص داده میشود، پزشک یا ماما ممکن است داروهای ضد قارچ خوراکی تجویز کند. این داروها معمولاً حاوی موادی مانند فلوکونازول یا آیترکونازول هستند که به کاهش تعداد قارچ‌های کاندیدا در کل بدن کمک کرده و تعداد آنها را کنترل میکنند تا عفونت در بدن کاهش یابد.

۳. استفاده از داروهای خانگی

برخی افراد ممکن است ترجیح دهند از روش‌های طبیعی و خانگی مانند استفاده از پنیر طبیعی یا روغن‌های ضدقارچ مانند روغن نارگیل یا روغن‌های اسانسی استفاده کنند. اما قبل از استفاده از هر گونه داروی طبیعی، بهتر است با پزشک یا مامای خود مشورت کنید.

۴. پیشگیری از عفونت مجدد

برای پیشگیری از عفونت‌های مجدد، مهم است که عادات بهداشتی خود را بهبود دهید و با تغذیه مناسب، ورزش و اهمیت به سلامت خود، سیستم ایمنی بدن خود را ارتقا دهید. همچنین استفاده از لباس زیر تمیز و استفاده نکردن از صابون های عطری و  دستمالهای مرطوب برای تمیزی ناحیه تناسلی میتواند به پیشگیری از عفونت قارچی واژن کمک کند.

با اینکه درمان‌های بالا معمولاً موثر هستند و میتوانند تا حد زیادی به درمان عفونت قارچی تناسلی کمک کنند، اما در هر صورت، مهم است که قبل از هر گونه درمان، با پزشک خود مشورت کنید تا بهترین روش درمانی متناسب با شرایط خود را انتخاب کنید.

درمان عفونت قارچی واژن در خانه

درمانهای خانگی عفونت قارچی در ناحیه واژن و ناحیه تناسلی ممکن است به عنوان راهکارهای مکمل در کنار درمان‌های پزشکی برای عفونت قارچی مورد استفاده قرار گیرند. اما قبل از استفاده از هر گونه درمان خانگی، مهم است که با پزشک خود مشورت کنید، به خصوص اگر علائم شما شدید است یا اگر قبلاً عفونت قارچی واژن را تجربه نکرده‌اید. در ادامه، تعدادی از درمان‌های خانگی معمول برای عفونت قارچی ناحیه تناسلی را ذکر می‌کنم:

۱. استفاده از پروبیوتیک‌ها

مصرف پروبیوتیک‌ها می‌توانند کمک کنند تا تعادل باکتری‌های موجود در واژن بهبود پیدا کند. مصرف مواد غذایی حاوی پروبیوتیک‌ ها مانند ماست، کره، کفیر و … میتواند مفید باشد. همچنین استفاده از مکمل‌های پروبیوتیک مورد تأیید پزشک که به صورت خوراکی یا موضعی استفاده میشود نیز میتوانند اثر بخشی خوبی داشته باشند.

۲. استفاده از روغن‌های ضدقارچ

برخی روغن‌های ضدقارچ مانند روغن نارگیل و روغن‌هایی همچون روغن‌ درخت چای، نعناع و روزماری می‌توانند به عنوان ضدقارچ‌های طبیعی عمل کنند. این روغن‌ها را می‌توانید به عنوان یک درمان موضعی استفاده کنید. اما اطمینان حاصل کنید که قبل از استفاده از آنها، احتمال واکنش‌های حساسیتی در بدن را نیز مورد بررسی قرار دهید. برخی روغنهای ضد قارچ نیز باید به صورت رقیق شده مصرف شوند وگرنه ممکن است عوارضی را بهمراه داشته باشند. بنابر این لازم است قبل از مصرف با متخصص مشورت کنید.

۳. مصرف سیر

سیر نیز یکی از موادی است که دارای خواص ضد قارچی است و میتواند برای درمان عفونت قارچی واژن و ناحیه تناسلی مفید باشد و میتواند قارچ های ناحیه تناسلی را کنترل کند. شما می‌توانید سیر را به صورت خام یا به عنوان جزء اصلی در غذاهای خود استفاده کنید و از خواص بی نظیر آن بهره ببرید.

۴. سرکه سیب

سرکه سیب نیز خواص ضد قارچی دارد و استفاده از آن چه به صورت خوراکی و چه به صورت موضعی میتواند تاثیر بخش باشد. استفاده از حمام سرکه سیب میتواند به کنترل قارچ های کاندیدا کمک کرده و باعث کاهش عفونت شود. شما میتوانید با ترکیب آب ولرم و سرکه سیب و استفاده به صورت موضعی قارچ های  کاندیدا را در ناحیه تناسلی کاهش دهید.

۵. ویتامین C

افزایش مصرف ویتامین C میتواند به بهبود سیستم ایمنی بدن کمک کرده و با داشتن خواص ضد میکروبی بیماریها را در بدن کاهش داده و باعث کنترل تعداد قارچ های کاندیدا نیز شود.

توجه کنید که این روش‌ها ممکن است موثر باشند، اما هیچ کدام از آنها جایگزین درمان‌های پزشکی نیستند. در صورتی که علائم شما شدید است یا بهبودی مشاهده نمی‌کنید، حتماً به پزشک خود مراجعه کنید تا درمان مناسب را تجویز کند. بهتر است از خدمات معاینات روتین زنان مرکز مهر مادر نیز بهره مند شوید.

تفاوت بین عفونت قارچی واژن و عفونت باکتریایی

بسیاری از خانمها تفاوت بین عفونت قارچی واژن و عفونت باکتریایی را نمیدانند و گمان میکنند که درمانهای هر دو نوع عفونت یکی هستند در صورتی که این چنین نیست.

عفونت قارچی واژن و عفونت باکتریایی دو نوع عفونت مختلف در منطقه واژن هستند که دارای علائم و عوارض متفاوتی هستند. در ادامه تفاوت‌های اصلی بین این دو نوع عفونت را به شما توضیح می‌دهم:

۱. علت عفونت

همانطور که گفتیم، عفونت قارچی واژن معمولاً به دلیل افزایش تعداد قارچ‌های به نام Candida در منطقه واژنی ایجاد می‌شود. در صورتی که عفونت باکتریایی اغلب ناشی از اختلال در تعادل باکتری‌های موجود در واژن است، به طور خاص از جمله باکتری‌هایی که به نام Gardnerella vaginalis شناخته می‌شوند میتوانند منجر به عفونت باکتریایی در ناحیه تناسلی شود.

۲. علائم و عوارض

علائم شایع عفونت قارچی واژن شامل خارش، سوزش، ترشحات واژنی غیر عادی و در برخی موارد درد و حساسیت و قرمزی در منطقه واژن می‌شود.
و عفونت باکتریایی ممکن است با ترشحات واژنی نامطبوعی که بوی نامطبوعی دارند همراه باشند. در عفونت باکتریایی ممکن است سوزش و خارش در منطقه واژن وجود نداشته باشد و یا وجود داشته باشد و و در برخی موارد درد و حساسیت هنگام رابطه جنسی باشد.

۳. درمان

درمان عفونت قارچی واژن معمولاً با استفاده از ضدقارچ‌های موضعی مانند پماد ها یا شیاف های واژینال صورت می‌گیرد و برای درمان عفونت باکتریایی، معمولاً لازم است از آنتی‌بیوتیک‌های خاصی که باکتری‌های موجود در واژن را کنترل می‌کنند نیز استفاده شود که توسط پزشک یا مامای متخصص تجویز می‌شود.

با توجه به این تفاوت‌ها، می‌توانید علائم خود را بهتر تشخیص داده و برای پزشک یا مامای خود به خوبی توضیح دهید تا برنامه درمانی مناسبی برای شما تعیین کند.