فشار خون بارداری
فشار خون بارداری چیست؟
فشار خون بارداری یا فشار خون حاملگی یکی از عوامل مهم سلامتی در بارداری است که باید توجه ویژه ای به آن شود. بالا بودن فشار خون در بارداری ممکن است بعد از هفته ۲۰ بارداری تبدیل به یک مشکل برای خانمهای باردار شود که باید به آن توجه کنند، چرا که در موارد شدید میتواند منجر به بروز مشکلات بعدی برای مادر و جنین شود. این وضعیت که به اختلال فشار خون در حاملگی یا فشار خون بارداری معروف است، نیازمند تشخیص و مراقبت دقیق است.
عوامل خطر فشار خون بارداری
- عوامل و فاکتورهای متعددی وجود دارد که میتوانند باعث افزایش ریسک ابتلا به فشار خون بالا در حاملگی شوند. در ادامه به برخی از این موارد میپردازیم:
- بالا بودن وزن قبل از بارداری
- افزایش وزن زیاد در بارداری
- سابقه خانوادگی بیماری فشار خون
- تغذیه نامناسب
- دیابت
- بارداری چند قلویی
- سن مادر
- مصرف دخانیات
- استرس بالا
علائم فشار خون بالا
در طی دوره بارداری این احتمال وجود دارد که برخی افراد دچار فشار خون بالا شده را تجربه کنند. در این صورت ممکن است علائم زیر در آنها دیده شود که در ادامه به آنها اشاره میکنیم:
- سردرد شدید
- تورم ناگهانی در صورت، دستها، پاها یا دیگر بخشهای بدن
- تهوع یا استفراغ
- دست و پاهای سرد یا زنگ میزنند
- دید تار یا مشکلات بینایی
- دردهای شدید در نیمه پایینی شکم
- افزایش ناگهانی وزن
در صورت تجربه هر یک از این علائم، بهتر است فوراً با مامای خصوصی یا پزشک خود تماس بگیرید و وضعیت خود را اطلاع دهید و راهنمایی های دریافت کنید. حفظ و کنترل فشار خون مناسب در طول دوره بارداری بسیار مهم است و هماهنگی و در ارتباط بودن با ماما و تیم پزشکی خود میتواند در جلوگیری از مشکلات جدی بسیار کمک کننده باشد.
عوارض فشار خون بالا در حاملگی برای مادر و جنین
فشار خون بالا در حاملگی ممکن است منجر به عوارض جدی برای مادر و جنین شود. برخی از عوارض شایع این شرایط برای مادر شامل پره اکلامپسی، زایمان زودرس، آسیب به اعضای داخلی بدن مادرهمچون کلیه و قلب شده و احتمال سکته مغزی در مادر را افزایش داده و حتی ممکن است باعث مرگ ناگهانی مادر شود.
علاوه بر خطراتی که فشار خون بالا در حاملگی برای مادر دارد، میتواند تأثیرات جدی بر جنین نیز داشته باشد. برای مثال این وضعیت ممکن است باعث کاهش جریان خون به جنین شود که میتواند منجر به رشد ناصحیح یا ناکامل جنین، کمبود اکسیژن که میتواند موجب آسیب مغزی در جنین شود، کمبود وزن نیز از مشکلات مهم دیگری است که فشار خون بالا ممکن است در جنین ایجاد کند که میتواند برای جنین خطرناک باشد. به همین دلیل، توجه به فشار خون بالا در حاملگی اهمیت بسیاری دارد و بهتر است اگر با این مشکل مواجه شدید و یا در مراقبت هایی که به مراکز بهداشت مراجعه میکنید مشکل را متوجه شدید سریعا به پزشک یا مامای متخصص مراجعه کنید تا تحت درمان باشید.
درمان خانگی فشار خون در بارداری
بسیاری از مادران مرکز مهرمادر سوال میکنند که درمان خانگی فشار خون در بارداری چیست و با رعایت چه نکاتی میتوانیم بدون نیاز به مصرف دارو، فشار خون خود را کاهش دهیم؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم برخی راهکارها وجود دارد که با رعایت آنها میتوانید فشار خون خود را در دوره بارداری کنترل کنید که در ادامه به بررسی آنها میپردازیم:
- رعایت تغذیه بارداری برای کنترل فشار خون مهم است. توصیه میشود که زنان باردار مقدار مصرف نمک خود را در دوران بارداری کاهش دهند. مصرف مواد غذایی پرچرب مثل گوشت قرمز، چربیهای اشباع شده، مواد قندی، فست فودها و … را کاهش دهند و به جای آن میوه های متنوع، سبزیجات و مواد غذایی با فیبر بالا مصرف کنند.
- انجام ورزش های مناسب و منظم موسوم به ورزش بارداری یا یوگا بارداری با مشورت پزشک یا مامای خود، میتواند به کنترل فشار خون کمک کند. همچنین ورزش و فعالیت منظم در بارداری میتواند به کاهش و مدیریت وزن در بارداری نیز کمک کند.
- زنان باردار با فشار خون بالا باید تحت نظر و مراقبت پزشکی منظم قرار بگیرند تا هر گونه تغییرات و مشکلاتی که ممکن است پیش بیاید، به سرعت تشخیص داده شده و درمان شوند.
- کنترل استرس و خواب کافی، ارتباط با دوستان صمیمی، خالی کردن ذهن با صحبت کردن از نگرانی ها و استرس های شما نیز میتواند در کاهش فشار خون در طول بارداری موثر باشد.
- برخی مکملهای غذایی مانند اسید فولیک، ویتامین D و ویتامین B6 نیز میتوانند به کنترل فشار خون در بارداری کمک کند. البته لازم است حتما قبل از مصرف هر گونه مکمل غذایی، با پزشک یا مامای آگاه به بیماری خود مشورت کنید.
توصیه میشود که زنان باردار همواره با پزشک و مامای خود در ارتباط باشند و همه تغییرات و نگرانیهای خود را به او اطلاع دهند تا بتوانند بهترین راهکارها برای کنترل فشار خون ایشان در طول بارداری را برای آنها ارائه داده و از خطرات احتمالی جلوگیری کنند.
بهترین زمان برای اندازه گیری فشار
بهترین زمان برای اندازهگیری فشار خون در طول روز در طول بارداری بستگی به توصیههای پزشک شما دارد. اما در اکثر موارد، بهترین زمان برای اندازهگیری فشار خون صبح زود پس از بیدار شدن و قبل از خوردن صبحانه میباشد. از آنجایی که فشار خون زنان باردار معمولاً پایین است، این زمان مناسبی برای اندازهگیری فشار خون است.
همچنین، در صورتی که پزشک شما توصیه کند، ممکن است لازم باشد فشار خون شما در ساعات مختلفی از روز اندازه گیری شود، تا الگوی فشار خون شما توسط پزشک یا ماما مورد بررسی قرار گرفته و برای هر گونه نوسانات فشار ممکن توصیههای لازم را برای شما ارائه دهد. به هر حال لازم است که با پزشک خود در مورد زمان مناسب برای اندازهگیری فشار خون خود در طول روز صحبت کنید.
درمان فشار خون در حاملگی
درمان فشار خون بالا در زنان باردار بستگی به شدت و وضعیت هر فرد دارد. اما به طور کلی، درمان فشار خون شدید در بارداری ممکن است شامل اقدامات زیر باشد:
استراحت: استراحت در این حالت به معنای بیشترین استراحت ممکن در خانه یا بیمارستان است که میتواند به زن باردار کمک کند تا فشار خون خود را کنترل کند.
داروها: در صورت نیاز پزشک داروهای کنترل فشار خون را به زن باردار تجویز میکند تا فشار خون را به حد مطلوب و تحت کنترل بیاورد. اما انتخاب داروهای مناسب و دوزهای مناسب بر اساس وضعیت فرد ممکن است متفاوت باشد.
تحت نظر بودن: زن باردار با فشار خون بالا نیاز است که به صورت مداوم توسط تیم پزشکی تحت نظر باشد. این تیم میتواند به صورت حرفه ای علاوه بر مانیتورینگ فشار خون فرد، وضعیت جنین را نیز مورد سنجش قرار دهد.
تغذیه مناسب: تغذیه سالم و متعادل میتواند به کنترل فشار خون کمک کند. مصرف فراوان میوهها، سبزیجات، غلات کامل و مصرف حداقل میزان نمک میتواند مفید باشد.
شرکت در کلاس بارداری و آمادگی زایمان مرکز مهر مادر علاوه بر اطلاعات مفیدی که درباره دوران بارداری در اختیار شما قرار میدهد، با توصیه تغذیه مناسب، چکاپ های مربوطه و هر اطلاعاتی که برای زمان بارداری و بعد زایمان لازم دارید، به شما کمک میکند تا بارداری و زایمان آگاهانه ای را داشته باشید و از آن هر چه بیشتر لذت برده و بهترین عملکرد را برای موفقیت داشته باشید.